Chodzi o coraz popularniejsze terminale płatnicze bez tradycyjnej klawiatury z klawiszami. Problem w korzystaniu z nich mają osoby niewidome i niedowidzące
Redakcja serwisu cashless.pl otrzymała kopię skargi złożonej do biura Rzecznika Praw Obywatelskich, która dotyczy korzystania przez osoby niewidome z terminali posiadających ekran dotykowy. Pan Wacław z Krakowa, w liście skierowanym do RPO, pisze w ten sposób:
"Zwracam się do Rzecznika Praw Obywatelskich Rzeczypospolitej Polskiej, z prośbą o interwencję w sprawie usług płatniczych, realizowanych w naszym kraju. W obrocie rynkowym, coraz częściej pojawiają się terminale płatnicze z dotykową klawiaturą. Rodzi to poważny problem dla osób niewidomych, które chcą dokonać płatności kartą".
Jak dodaje pan Wacław, do tej pory niewidomi swobodnie korzystali z terminali płatniczych, gdyż urządzenia starszego typu posiadają wyraźnie wyczuwalną klawiaturę manualną, na której można wprowadzić PIN. – Osoba niewidoma chcąc dokonać płatności, gdy w sklepie sprzedawca posiada terminal płatniczy z klawiaturą dotykową, albo nie może dokonać płatności drogą elektroniczną, bądź zmuszona jest zrezygnować ze swojego bezpieczeństwa, podając osobom przypadkowym np. sprzedawcy w sklepie swój numer PIN do karty płatniczej – argumentuje Pan Wacław.
Jego zdaniem, stosowanie takich terminali narusza kilka przepisów, w tym art. 32i ustawy o usługach płatniczych, w którym zobowiązuje się dostawcę do stosowania odpowiednich środków bezpieczeństwa w celu ochrony poufności i integralności indywidualnych danych uwierzytelniających. – Zwłaszcza terminale, które oferuje fundacja Polska Bezgotówkowa, najczęściej posiadają klawiaturę dotykową, która uniemożliwia płatności elektroniczne osobom niewidomym – czytam w piśmie skierowanym do RPO.
– W sytuacji, gdy polski rząd, wprowadza program Dostępność Plus, konieczne wydaje się zadbanie o odpowiednie regulacje normatywne, gwarantujące osobom niepełnosprawnym, możliwość pełnego funkcjonowania w społeczeństwie, zwłaszcza poprzez swobodny dostęp do możliwości bezpiecznego płacenia kartą płatniczą – podsumowuje swoją skargę Pan Wacław.
Zapytałem kilku agentów rozliczeniowych oraz władze fundacji Polska Bezgotówkowa jakie działania zamierzają podjąć współpracujący z nią dostawcy, by rozwiązać ten istotny problem. Paweł Widawski, wiceprezes Polski Bezgotówkowej podkreśla, że reprezentowana przez niego organizacja została powołana, aby upowszechniać i promować obrót bezgotówkowy w Polsce także wśród osób słabowidzących i niewidomych. Jednak jej rola w tym procesie jest ograniczona.
– Nie dystrybuujemy terminali, nie uczestniczymy w ich instalacji i nie mamy wpływu na typy terminali instalowanych przez akceptantów – ten obszar w całości leży w gestii agentów rozliczeniowych. Cechy techniczne terminali stanowią obszar konkurencji pomiędzy producentami oraz agentami rozliczeniowymi, a finalną decyzję dotyczącą wyboru terminala dokonuje akceptant – pisze w oświadczeniu nadesłanym do cashless.pl przedstawiciel PB. Zastrzega jednak, że Polska Bezgotówkowa chętnie włączy się we wszystkie inicjatywy rynkowe, mające na celu ułatwienie osobom z niepełnosprawnościami korzystania z terminali płatniczych.
Jeśli chodzi o agentów rozliczeniowych, z zapytanych przeze mnie firm, odpisały cztery: Pekao, First Data Polska, Polskie ePłatności oraz eService. Trzy pierwsze albo nie dystrybuują terminali z ekranem dotykowym, albo urządzenia takie są dodatkowo wyposażone w tradycyjną i wyczuwalną klawiaturę.
– Wszystkie terminale First Data zainstalowane na rynku i dostępne w ofercie, również te z ekranem dotykowym, mają klawiaturę z wypukłymi znakami, które umożliwiają wprowadzenie PIN-u osobom niedowidzącym lub niewidomym – napisało biuro prasowe FDP.
– Polskie ePłatności nie posiadają w swojej ofercie terminali z ekranem dotykowym, ale weźmiemy pod uwagę aspekty poruszone powyżej w przypadku wdrożenia takich urządzeń – poinformowała z kolei Sylwina Dronka z PeP. Natomiast eService przyznaje, że oferuje opisywane w skardze do RPO urządzenia i intensywnie pracuje, aby mogły z nich korzystać także osoby z dysfunkcją wzroku.
– Od pewnego czasu prowadzimy prace nad stworzeniem rozwiązania umożliwiającego korzystanie z wszystkich typów terminali także przez osoby z dysfunkcją wzroku. Niestety ze względu na występowanie różnych rodzajów dysfunkcji, które mogą objawiać się np. niedowidzeniem, zaburzeniami postrzegania barw lub całkowitym brakiem zdolności widzenia, znalezienie wszechstronnego rozwiązania jest trudne. Poszukują go także dostawcy najnowocześniejszych terminali na rynku oraz agenci i instytucje płatnicze na całym świecie – tłumaczy Witold Siekierzyński z eService.
Dodaje, że mimo starań i testowania różnych pomysłów, np. zastosowania folii ze znakami Braile’a naklejanej na ekran dotykowy terminala, dotąd nie udało się znaleźć takiego, który w pełni rozwiązywałby problem. – Aktualnie mamy kilka koncepcji, z którymi wiążemy pewne nadzieje. Jednak z uwagi na ich innowacyjność nie chcemy w tej chwili ujawniać związanych z nimi szczegółów – odpowiada Siekierzyński.
Warto przypomnieć, że kilka lat temu podobny problem dotyczył bankomatów. W związku z tym wprowadzono kilka różnych rozwiązań. Osoby niewidome mogą korzystać na przykład z mówiących bankomatów, które posiadają gniazdo słuchawkowe. Dzięki komunikatom głosowym można wypłacać pieniądze bezpiecznie, bo instrukcje słychać dopiero po podłączeniu słuchawek.
Jak podaje Główny Urząd Statystyczny, w Polsce żyje ponad 1,8 mln osób z dysfunkcją wzroku.
Fot. Gerd Altmann, Pixabay