Na szczęście skala fraudów jest nadal znikoma względem całego wolumenu transakcji kartami i przelewami
Narodowy Bank Polski opublikował statystyki dotyczące oszustw dokonanych przy użyciu bezgotówkowych instrumentów płatniczych w I kw. 2023 r., a więc o nieuprawnionych transakcjach kartami płatniczymi i przelewami. Ich skala jest nadal znikoma – jeśli chodzi o dane przekazane przez banki transakcje oszukańcze stanowiły 0,002 proc. liczby i 0,0004 proc. wartości wszystkich operacji kartami płatniczymi i poleceniami przelewu. Z kolei dane przekazane przez agentów rozliczeniowych wskazują, że relacja liczby i wartości oszustw do liczby i wartości wszystkich operacji z użyciem kart płatniczych wyniosła odpowiednio 0,0006 proc. i 0,007 proc.
Przejdźmy jednak do szczegółowych danych za ten kwartał. Najbardziej zwracają uwagę dane przekazane przez agentów rozliczeniowych na temat transakcji oszukańczych dokonanych przy użyciu kart płatniczych. Liczba takich transakcji wzrosła o 25,3 proc., a ich wartość o 15,3 proc. względem poprzedzającego kwartału. Łącznie takich transakcji odnotowano 12 tys. na kwotę 10,1 mln zł. Choć wzrost kwartał do kwartału może wyglądać niepokojąco, to NBP uspokaja, że jest to jedynie powrót, po spadku w końcówce 2022 r., do poziomów odnotowywanych we wcześniejszych kwartałach.
Z danych zebranych od banków wynika zaś, że liczba fraudów zmniejszyła się o 2 proc. w porównaniu z IV kw. 2022 r., a ich wartość – o 4,6 proc. Banki podają, że odnotowały 71,3 tys. operacji oszukańczych kartami na kwotę 25,1 mln zł (względem IV kw. wzrost liczby o 0,8 proc. i spadek wartości o 0,7 proc.). Z kolei fraudów w zakresie przelewów odnotowano 8,4 tys., na kwotę ponad 44,2 mln zł (w porównaniu do poprzedzającego kwartału spadek liczby o 21 proc., a wartości o 6,6 proc.).
Dominującą część oszustw z użyciem kart płatniczych stanowiły transakcje bez fizycznego udziału karty (CNP), dokonywane poza Polską.
Dane raportowane przez banki i agentów różnią się między sobą. Wynika to z faktu, że dane agentów nie obejmują oszustw kartami wydanymi w Polsce, ale dokonanych za granicą. Z kolei dane z banków nie obejmują oszustw w Polsce popełnionych kartami wydanymi za granicą.
NBP zastrzega, że z początkiem 2023 r. wprowadzono zmiany w sprawozdawczości banków i agentów rozliczeniowych. Mogło więc to mieć wpływ na zaprezentowane statystyki, bo dane te są już zgodne z nową metodyką. Nie wyjaśniono jednak na czym zmiany polegały.